U moet 2 pillen per dag nemen.
Bezoekers mogen hier niet parkeren
We zijn van 22.00 tot 8.00 uur gesloten.
Zomaar wat voorbeelden van korte instructieteksten. Wat valt op? Iedere zin gaat uit van een verplichting, het ‘moeten’. Daarnaast benadrukken ze het negatieve; wat mag níet? De intenties van de schrijvers zijn goed. Toch kan het anders.
Nekharen
Het effect van negatieve formuleringen is dat het belerend overkomt. Van woorden als ‘moeten’ of ‘dienen’ gaan bij veel mensen de nekharen overeind staan. Het komt belerend over, alsof je als ouder je kind corrigeert. Natuurlijk zijn mensen vaak bereid om mee te werken. Maar toch blijft dat negatieve gevoel hangen. Jammer. En onnodig.
Een uitstapje naar een andere sector: het onderwijs. Waarschijnlijk herinner je die roepende juf of meester: ‘Niet rennen op de gang!’. Of zie je de bordjes met die boodschap nog op de muur hangen. De kinderen zijn in de afgelopen decennia niet veranderd. Tenminste, niet wat de neiging betreft om te gaan rennen. Toch hebben veel scholen voor een andere aanpak gekozen: positive behavior support. Of in gewoon Nederlands: benoem en beloon het gedrag dat je graag ziet. (lees verder onder de foto)
‘Op de gang loop ik rustig.’ Dat is de simpele vertaling van ‘Niet rennen op de gang.’ Zie je het verschil? Niet alleen is het veel positiever, de negatieve klank is verdwenen. Daarnaast geef je kinderen concrete handvatten. Je schrijft op welk gedrag je graag ziet.
Zo kan het ook
Op de gangen van zorginstellingen is de neiging om te rennen wat minder groot. Toch kun je ook in de zorg positive behavior support toepassen. Laten we teruggaan naar de voorbeelden hierboven. Die kun je herformuleren tot:
Neem 2 pillen per dag (zonder ‘moeten’)
Bezoekers kunnen parkeren in de parkeergarage
We zijn van 8.00 tot 22.00 uur open.
Wil je weten of jullie ook (onbewust) negatief formuleren. Tijdens cursussen over heldere brieven en e-mails en leesbare rapporten leer je hier meer over.
Meer informatie?
Ton Vogels
+31 6 48 16 57 03